เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม นายจำนง หนูพันธ์ ประธานเครือข่ายสลัม 4 ภาค ให้สัมภาษณ์ถึงการจัดรณรงค์ในวันที่อยู่อาศัยสากลซึ่งในปีนี้ตรงกันวันที่ 7 ตุลาคม ว่าจะมีการเคลื่อนขบวนชาวบ้านประมาณ 1,500-2,000 คน เพื่อสะท้อนปัญหาของชาวชุมชนแออัด รวมทั้งกลุ่มคนไร้บ้าน และยื่นข้อเรียกร้องให้ผู้ที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไข โดยจะเริ่มร่วมตัวกันเวลา 08.00 น.ที่บริเวณเกาะกลางถนนราชดำเนินหน้าอาคารสหประชาชาติ และหลังจากยื่นข้อเสนอเรียบร้อยแล้วจะเดินเท้าไปยังทำเนียบรัฐบาลเพื่อยื่นข้อเสนอให้กับรัฐบาล
“ก็มีตัวแทนของรัฐบาลติดต่อมา เพราะไม่อยากให้เราเดินและบอกว่าเป็นช่วงประกาศกฎอัยการศึก แต่เรายืนยันว่ามันไม่เกี่ยวกับการเมืองใดๆ ไม่กระทบกับเรื่องความมั่นคง ถ้าไม่เชื่อก็ไปดูข้อมูลย้อนหลังได้เพราะ พวกเราจัดเดินรณรงค์ในวันที่อยู่อาศัยโลกกันทุกปี ถ้ารัฐบาลส่งตัวแทนมาเร็ว เจรจาเร็ว ก็จบเร็ว แถมรัฐบาลจะได้หน้าได้ตาด้วย เพราะทั่วโลกก็จะให้การยอมรับมากขึ้น” นายจำนง กล่าว
ประธานเครือข่ายสลัม 4 ภาคกล่าวว่า ขณะเดียวกันที่จังหวัดสงขลา เครือข่ายสิทธิชุมชนก็จะจัดเดินรณรงค์ในลักษณะเดียวกัน จากหน้าโรงเรียนสตรีศึกษาไปยังศาลากลางจังหวัดสงขลาเพื่อยื่นหนังสื่อผ่านผู้ว่าราชการจัดหวัดเช่นเดียวกัน โดยมีชาวบ้านจากภาคใต้หลายจังหวัด เช่น นครศรีธรรมราช ตรัง เข้าร่วมราว 400-500 คน
นายจำนงกล่าวว่า ขณะนี้สถานการณ์ของคนจนในสลัมยังคงถูกไล่รื้อเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะเมื่อมีโครงการสร้างรถไฟรางคู่ ทำให้หลายชุมชนได้รับผลกระทบจากการไล่รื้อ เช่น ที่ขอนแก่น และที่ตลิ่งชัน กทม. ขณะเดียวกันนายทุนบางพื้นที่ก็ฉวยโอกาสอ้างนโยบายของรัฐบาลชุดนี้ ไล่รื้อชาวบ้านเช่นกัน ดังกรณีของชุมชนหลังสถานีตำรวจทองหล่อซึ่งเป็นพื้นที่สาธารณะ
ประธานเครือข่ายสลัม 4 ภาค กล่าวว่า สำหรับนโยบายเร่งด่วนที่อยากให้รัฐบาลดำเนินการคือ 1.การสานต่อนโยบายโครงการบ้านมั่นคง เนื่องจากงบประมาณเดิมของโครงการใกล้หมดแล้ว แต่ยังไม่มีการอนุมัติใหม่ซึ่งอาจทำให้เกิดการสะดุด ดังนั้นรัฐบาลควรอนุมัติงบสินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัยจำนวน 3,000 ล้านบาท ให้กับสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน(พอช.) รวมถึงอุดหนุนงบประมาณจัดทำสาธารณูปโภคให้ชุมชนจำนวน 35,000 หน่วย และงบประมาณกรณีฉุกเฉิน เช่น ถูกไฟไหม้ ถูกไล่รื้อ
ด้านนายสุชิน เอี่ยมอินทร์ สมาชิกกลุ่มคนไร้บ้านในเครือข่ายสลัม 4 ภาค กล่าวว่าปัจจุบันคนไร้บ้านยังต้องอยู่กันแบบหลบๆซ่อนๆเหมือนเดิม โดยเฉพาะในช่วงหน้าฝนนี้ได้รับความลำบากมาก เพราะไม่มีที่นอนหรือที่หลบฝน โดยยามปกติที่ฝนไม่ตก กลุ่มคนไร้บ้านมักอาศัยหลับนอนใต้ชายคา แต่เมื่อฝนตกก็ไม่สามารถป้องกันละอองฝนได้ ทำให้ต้องยืนหลบตามที่ต่างๆไม่ได้หลับไม่ได้นอน
นายสุชินกล่าวว่าทุกวันจันทร์แรกของเดือน เครือข่ายฯจะไปเดินกาแฟเพื่อพูดคุยกับคนไร้บ้านบริเวณลานคนเมือง หน้าศาลาว่าการกทม. ซึ่งเคยมีคนไร้บ้านถึง 200 คนมาหลับนอน ดังนั้นรัฐบาลควรเร่งแกปัญหานี้ โดยปัจจุบันมีศูนย์พักพิงของคนไร้บ้านอยู่ที่ตลิ่งชัน ซึ่งมีผู้ที่เข้ามาอาศัยอยู่ 40-50 คน
“เราอยากให้รัฐบาลสร้างบ้านให้คนไร้บ้านได้มีที่หลับนอน อาบน้ำ โดยควรแยกแยะผู้หญิง เยาวชนและผู้สูงอายุ ให้เป็นสัดส่วน เพราะเมื่อเอามาอยู่รวมกันก็ลำบาก บางคนก็ป่วยไข้” นายสุชิน กล่าว
ข้อมูลกรณีปัญหาความเดือดร้อน
และข้อเสนอเครือข่ายสลัม 4 ภาค
| กรณีปัญหา | สภาพปัญหา | ผลการแก้ไขปัญหาที่ผ่านมา | มาตรการ/ข้อเสนอเพื่อ
แก้ไขปัญหา |
หน่วยงานที่รับผิดชอบ |
| นโยบายการแก้ปัญหา | ||||
|
|
|
ก.การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และ สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) | |
|
ทบทวนมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ และ 8 มีนาคม 2554 โดยมีข้อเสนอคือ | “โครงการชุมชนใหม่คนไร้บ้าน” เพื่อนำเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเสนอเป็นโครงการนำร่องในการแก้ปัญหา จำนวน 200 หน่วย ในพื้นที่ 3 เมืองใหญ่ คือ กรุงเทพมหานคร เชียงใหม่ และขอนแก่น โดยใช้งบสนับสนุนจากรัฐบาลรวมทั้งสิ้น 97 ล้านบาท
|
ก.การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และ สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) | |
|
มีชุมชนที่อยู่ในโครงการนำร่องจำนวน 4 พื้นที่ ในเขตกรุงเทพมหานคร ที่ตั้งอยู่ในที่ดินสาธารณะ คือ
ชุมชนหลังสน.ทองหล่อ เขตวัฒนา |
ขณะนี้ทั้ง 4 ชุมชนได้ดำเนินการจัดตั้งชุมชนเป็นสหกรณ์ เพื่อที่จะเข้าสู่การขอสัมปทานพื้นที่ที่ชุมชนตั้งอยู่ตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 12 | เร่งให้ประกาศทั้ง 4 ชุมชน เป็นชุมชนที่เข้าโครงการโฉนดชุมชน | ก.มหาดไทย และกรมที่ดิน |
|
ที่ผ่านมาการดำเนินโครงการบ้านมั่นคง ในติดตั้งไฟฟ้า ประปา ซึ่งเป็นสาธารณูปโภคที่สำคัญ แต่การประเมินราคาติดตั้งเป็นราคาประเมินที่แพงจนทำให้งบประมาณบ้านมั่นคงที่จะนำมาพัฒนาระบบสาธารณูปโภคอื่นๆไม่เพียงพอ | เคยทำเรื่องขอความอนุเคราะห์ลดหย่อนการคิดค่าใช้จ่ายระบบสาธารณูปโภคทั้งน้ำประปา และ ไฟฟ้า ไปยังหน่วยงานทั้ง 2 แต่ก็ไม่ได้รับการลดหย่อนแต่อย่างใด | ให้รัฐสนับสนุนการจัดระบบสาธารณูปโภคน้ำประปา – ไฟฟ้า ที่ดำเนินการโดยโครงการแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยของคนจน | ก.มหาดไทย |
|
หลายครั้งที่มีโครงการพัฒนาใหญ่ๆจากรัฐบาลแล้วมีผลกระทบต่อชุมชน ทางผู้ปฏิบัติงานแต่ละโครงการมักจะอ้างว่าไม่ได้คิดงบประมาณเผื่อไว้ที่จะมาชดเชย หรือดูแลชุมชนที่ได้รับผลกระทบ และแนวทางการแก้ปัญหาก็มาจากที่หน่วยงานที่ดูแลโครงการเพียงฝ่ายเดียว | โครงการพัฒนาที่กระทบเรื่องที่อยู่อาศัย ต้องคำนวณงบประมาณการแก้ปัญหาด้านที่อยู่อาศัยเป็นต้นทุนของโครงการด้วย และต้องให้ผู้ได้รับผลกระทบมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ และกำหนด แนวทางการแก้ปัญหา | ||
|
ที่ผ่านมานโยบายบ้านมั่นคงเพื่อที่จะแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยคนจนได้มีการดำเนินการไปหลายพื้นที่ ทำให้เห็นปัญหากับกลุ่มชุมชนที่มีปัญหาการขัดแย้งเรื่องที่ดิน ทำให้ชุมชนเหล่านี้ถึงแม้จะมีงบประมาณแต่ก็ไม่ถูกต้องนัก และที่ปรากฏคือที่ตั้งชุมชนเหล่านั้นอยู่ในที่ดินในการดูแลของรัฐเป็นส่วนใหญ่ | ให้มีนโยบายนำที่ดินรัฐมาจัดสรรเป็นที่อยู่อาศัยสำหรับคนจน เช่น ที่ดินการรถไฟ ที่ดินราชพัสดุ ที่ดินสาธารณะ และที่กรมศาสนา และที่วัด เป็นต้น โดยให้เช่าในอัตราต่ำ ใช้ระบบกรรมสิทธิ์ และการบริหารจัดการร่วมกันโดยชุมชน | ||
| กรณีถูกดำเนินคดี / ได้รับผลกระทบจากโครงการ | ||||
|
ถูกฟ้องคดีอาญาในข้อหาบุกรุกที่สาธารณะจำนวน 3 ราย คือ
ถูกฟ้องคดีอาญาในข้อหาผิด พรบ.ควบคุมอาคารจำนวน 1 ราย คือ น.ส.ชวน มีเสียง ซึ่งทั้ง 4 ราย อยู่ในชั้นที่อัยการจะพิจารณาการส่งฟ้องต่อศาล |
ได้มีการเจรจากับทางเจ้าหน้าที่ตำรวจ สน.ทองหล่อ เพื่อให้ชะลอการดำเนินคดีส่งต่ออัยการ แต่ขณะนี้อยู่ในขั้นที่เจ้าหน้าที่ตำรวจกำลังจะส่งต่ออัยการเพื่อส่งฟ้องศาล | ให้ทางอัยการมีความเห็นไม่ส่งฟ้องต่อศาลทั้ง 4 ราย เนื่องจากชุมชนหลังสน.ทองหล่ออยู่ระหว่างการดำเนินโครงการโฉนดชุมชน | ก.ยุติธรรม และ สำนักงานอัยการ |
|
กรุงเทพมหานคร มีโครงการสร้างสวนสาธารณะบึงลำไผ่ เขตมีนบุรี พื้นที่กว่า 78 ไร่ ซึ่งจะเน้นเป็นสวนสาธารณะสำหรับครอบครัว โดยโครงการจะแบ่งการก่อสร้างออกเป็น 2เฟส เฟสแรก จะใช้งบประมาณในการก่อสร้างประมาณ 95 ล้านบาท คาดว่าจะเริ่มหาผู้รับจ้างได้ปลายปี 57 นี้ โดยจะใช้เวลาในการก่อสร้างประมาณ 6-8 เดือน และจะเปิดใช้งานได้ในปี 58 ส่วนในเฟสที่ 2 พื้นที่ดังกล่าวคือที่ตั้งของชุมชนบึงลำไผ่ |
|
กรุงเทพมหานคร | |
|
ชุมชนจะได้รับผลกระทบการทำแนวเขื่อนริมคลอง ซึ่งตอนนี้อยู่ระหว่างการมาบอกกล่าวว่าจะมีการดำเนินโครงการเร็วๆนี้ |
|
กรุงเทพมหานคร | |
