เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2558 นายเสรี ทวีพนารักษ์ ชาวบ้านสามัคคีใหม่ ตำบลแม่ฟ้าหลวง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เปิดเผยว่า ขณะนี้ชาวบ้านจาก18 หมู่บ้านใน 3 ตำบล ได้แก่ตำบลแม่ฟ้าหลวง ตำบลเทอดไทย ตำบลแม่สลองใน กำลังจัดเตรียมประชุมระดมความเห็นชาวบ้าน ภายหลังทราบข่าวว่า กรมชลประทานมีการสำรวจพื้นที่เพื่อสร้างเขื่อนเก็บน้ำแม่คำ ซึ่งเริ่มสำรวจข้อมูลมาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาและยังอยู่ระหว่างการสำรวจพื้นที่เพิ่มเติม โดยที่ชาวบ้านส่วนมากไม่รู้รายละเอียดเกี่ยวกับเขื่อนดังกล่าว แต่หลายพื้นที่ยืนยันว่า แม่น้ำแม่คำ มีความสำคัญกับชุมชนและชาวบ้านในพื้นที่ไม่เคยประสบปัญหาแล้งรุนแรง ดังนั้นในวันที่ 8 พฤศจิกายน ชาวบ้านจึงเตรียมจัดประชุมระดมความคิดเห็นในชุมชนอย่างเป็นทางการเพื่อให้แต่ละหมู่บ้านได้แบ่งปันข้อมูลของพื้นที่ว่ามีสภาพภูมิศาสตร์ เศรษฐศาสตร์และอื่นๆอย่างไร ก่อนจะจัดทำรายงานเพื่อเสนอต่อกรมชลประทานต่อไป โดยส่วนตัวเชื่อว่าไม่มีใครต้องการเขื่อนในพื้นที่
“ชุมชนที่จะสร้างเขื่อนนี้ เป็นชุมชนอาข่า ล่าหู่ และจีน อยู่แบบมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันมานาน อย่างกรณีตำบลแม่ฟ้าหลวงนั้น เริ่มต้นมีเพียงบ้านสามัคคีเก่าตั้งขึ้น แล้วขยายเป็นบ้านสามัคคีใหม่ ต่อมามีหมู่บ้านปางพระราชทานเกิดขึ้นล่าสุด โดยชาวบ้านส่วนมากในพื้นที่ทำนา ทำไร่ข้าวโพดและปลูกยางพารา บางส่วนออกรับจ้างในเมือง แต่ก็มีความปกติสุขมาโดยตลอด เพิ่งมารู้ข่าวไม่นานว่ามีการสำรวจโดยกรมชลประทานเพื่อสร้างเขื่อนกั้นน้ำคำซึ่งมีแม่น้ำสาขาอีกประมาณ3สาย ชาวบ้านก็ตกใจมาก เพราไม่เคยคิดว่าวันหนึ่งจะมีการสร้างเขื่อนในพื้นที่ และไม่เคยมีความรู้เรื่องการสร้างเขื่อนมาก่อน ไม่รู้ว่าจะมีผลกระทบมากมายเพียงใด เบื้องต้นเท่าที่รู้คือ อาจจะต้องอพยพสมาชิกในชุมชนบางแห่ง และไม่รู้ว่าจะอพยพไปที่ไหน และถนนเชื่อมระหว่าง 3 ตำบล อาจจะต้องตัดขาดจากกัน ดังนั้นเราจำเป็นต้องคุยกันเพื่อปรึกษากันว่า จะจัดหาข้อมูลอะไรมาอธิบาย และต่อรองกับกรมชลฯ หรือต้องขอข้อมูลเพิ่มเติมจากหน่วยงานราชการด้านใดบ้าง โดยเวทีระดมความเห็นวันที่8เป็นเพียงเวทีชาวบ้านธรรมดาไม่มีหน่วยงานรัฐเข้าไปเกี่ยวข้อง พวกเราแค่อยากจะหาทาง ขอข้อมูลเพิ่มเติมมาอธิบายความชัดเจนเท่านั้น จะได้ตัดสินใจถูกเรื่องเขื่อน เพราะเท่าที่ดูข่าวการสร้างเขื่อนในพื้นที่อื่น เราก็ไม่เคยเห็นว่ามีข้อดียังไงบ้าง” นายเสรี กล่าว
นายเสรี กล่าวด้วยว่า การเข้ามาสำรวจพื้นที่สร้างเขื่อนในหมู่บ้านของชาติพันธุ์นั้น ทางรัฐรู้ดีว่าคนส่วนมากมีอาชีพเกษตรกรรม และมักจะอ้างว่ามาแก้ภัยแล้ง แต่แท้จริงแล้วนั้นรัฐบาลกำลังพยายามสลายรากเหง้าของกลุ่มชาติพันธุ์ที่ก่อตั้งชุมชนมาก่อน ยังไม่ต้องประเมินผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมมากมาย แต่ประเมินแค่ผลกระทบทางสังคม ซึ่งเบื้องต้นหากเกิดการอพยพ หรือให้ย้ายถิ่นฐาน หรือแม้แต่ตัดขาดถนนเชื่อมต่อ ก็นับว่าเป็นจุดเริ่มต้นให้ชุมชนล่มสลาย หากรัฐทำโดยเร่งรีบไม่ถามความต้องการประชาชน ชาติพันธุ์กลุ่มนี้จะกลายเป็นบุคคลส่วนเกินของสังคม เพราะพวกเราไม่มีที่อยู่
อนึ่ง จากเอกสารข้อมูลการสำรวจพื้นที่สร้างเขื่อนเก็บน้ำคำนั้นเป็นไปเพื่อแก้ไขปัญหาความแห้งแล้งของพื้นที่ โดยเขื่อนจะสร้างในเนื้อที่ประมาณ 1.7 แสนไร่ รับเหมาโดยบริษัทธาราคอนเซาแตนท์ จำกัด
บริษัท สยามเทค กรุ๊ป จำกัด บริษัท เอส เอ็น ที คอนเซาแตนท์ จำกัด ขนาดเขื่อนสูง 64 เมตร ยาว 440 เมตร ความกว้างของเขื่อน 8 เมตร ใช้งบประมาณ 915.19 ล้านบาท
////////////////////////////////
