สงครามความขัดแย้งระหว่าง กองกำลังปลดปล่อยแห่งชาติดาราอั้ง(Ta’ang National Liberation Army) หรือทหารปะหล่อง TNLA กับสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน/กองทัพรัฐฉาน(RCSS/SSA) ภายใต้การนำของเจ้ายอดศึกยังคงดำเนินไปอย่างต่อเนื่องในเขตเมืองจ้อกเม รวมทั้งที่เมืองน้ำคำ สถานการณ์ล่าสุด เป็นเหตุให้ชาวบ้านนับพันอพยพทิ้งบ้านเรือนมาอาศัยอยู่ตามวัดหลายแห่งในตัวเมืองจ้อกเม และที่เมืองวี เพื่อความปลอดภัย แต่ชาวบ้านอีกส่วนหนึ่งยังคงติดค้างในพื้นที่สู้รบ โดยผู้ลี้ภัยมีทั้งชาวปะหล่องและชาวไทใหญ่
ตั้งแต่เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ มีผู้ลี้ภัยอพยพหนีสงครามมาอยู่ในตัวเมืองจ้อกเมแล้วประมาณ 800 กว่าคน ซึ่งคาดว่า ในวันเดียวกันจะมีผู้ลี้ภัยมาเพิ่มอีก 1,500 คน โดยชาวบ้านส่วนใหญ่มาจาก 3 ตำบลในเขตเมืองจ้อกเม คือตำบลป๋างจ๋าม ป๋างก๋อน ต้างก๋าง ขณะที่ชาวบ้านจากตำบลมังกุงทั้งตำบลไม่สามารถออกมาจากในพื้นที่ได้ เพราะถูกทหารชาติพันธุ์ล้อมไว้ ชาวบ้านที่หนีสงครามมีทั้งชาวปะหล่องและชาวไทใหญ่ ซึ่งต่างเรียกร้องให้สงครามยุติโดยเร็ว
อีกด้านหนึ่ง ชาวบ้านอีก 550 คน จากหมู่บ้านล่อหน่อ ซึ่งเป็นหมู่บ้านตั้งอยู่ระหว่างเมืองม่านต้งและเมืองน้ำคำ ก็ได้อพยพมาอาศัยอยู่ที่สำนักงานของสมาคมนักศึกษาและเยาวชนดาระอั้ง (The Ta’ang Students and Youths Association) ในเมืองวี ตั้งแต่เมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ด้วยเช่นกัน โดยทางกลุ่มอ้างว่า เหตุที่ชาวบ้านหนีออกมา เป็นเพราะกลัวจะถูกทหารไทใหญ่ RCSS/SSA บังคับจับตัวไป
ทางด้าน พันเอก ตาปันละ โฆษกของ TNLA กล่าวว่า ที่ชาวบ้านหนีออกมา เป็นเพราะทาง RCSS/SSA ยังอยู่ในพื้นที่ จึงทำให้ชาวบ้านกลัวว่าอาจจะถูกเกณฑ์และจับตัวไป นอกจากนี้ชาวบ้านยังกลัวสงครามที่จะเกิดขึ้นระหว่างทั้งสองกลุ่ม โดย TNLA ยังอ้างว่า ทางกลุ่มไม่เคยจับตัวชาวบ้านไป แม้ที่ผ่านมา จะมีรายงานออกมา ทั้งจาก RCSS/SSA และจากชาวบ้านว่า TNLA ได้จับกุมตัวชาวบ้านไปหลายสิบคน นับตั้งแต่เกิดสงครามกับทหารไทใหญ่ รวมถึงละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อชาวบ้าน ทั้งการทุบตีทำร้ายร่างกาย การเผาบ้านเรือนและขโมยทรัพย์สินของชาวบ้าน
ส่วนชาวบ้านที่ตำบลต้อส่าง ยังรายงานเป็นที่น่าสังเกตว่า ทหาร TNLA ที่มาเคลื่อนไหวในพื้นที่สามารถสื่อสารได้แต่ภาษาโกก้างเพียงภาษาเดียว ไม่สามารถพูดภาษาอื่นๆอย่างภาษาพม่า คะฉิ่นและปะหล่องได้
หลังเกิดเหตุสู้รบหนักในเขตเมืองจ้อกเม เมื่อหลายวันที่ผ่านมา RCSS/SSA ได้ออกแถลงการณ์ลงวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2559 ปฏิเสธที่ถูกทหาร TNLA กล่าวหาว่า RCSS/SSA นั้นร่วมกับกองทัพพม่ารบ TNLA ว่าไม่เป็นความจริง นอกจากนี้ระบุว่า หนักใจที่ TNLA ใช้วิธีการเช่นนี้ เพราะจะทำให้นำไปสู่ความขัดแย้งระหว่างชาติพันธุ์ในรัฐฉานด้วยกัน ในแถลงการณ์ยังกล่าวว่า การทำสงครามมีแต่จะทำให้ทหารทั้งสองฝ่ายบาดเจ็บล้มตาย และทำให้ประชาชนทุกข์ยากเดือดร้อน จึงอยากให้ TNLA ทบทวนต้นตอปัญหาและหาทางแก้ไข้เพื่อยุติความขัดแย้งระหว่างทั้งสองฝ่าย
ทางด้านนายหม่องตานยุ้น ซึ่งเป็นผู้ที่ทำงานด้านวัฒนธรรม เปิดเผยว่า นอกจากจะเป็นปัญหาระหว่าง 2 กลุ่มติดอาวุธแล้ว ขณะนี้ปัญหาความขัดแย้งได้ลุกลามมายังกลุ่มเยาวชนปะหล่องและไทใหญ่ในเมืองหมู่เจ้แล้ว จึงต้องการสร้างความเชื่อใจระหว่างเยาวชนทั้งสองกลุ่มให้กลับคืนมาอีกครั้ง ระบุ ความขัดแย้งเป็นเรื่องของทหาร ไม่เกี่ยวข้องกับเยาวชน
ที่มา Myanmar Times/เว็บไซต์ข่าว Panglong/Tai Freedom
