แม่น้ำโขงระอุอีก จีนส่งเรือสำรวจเตรียมเดินหน้าระเบิดแก่ง กลุ่มอนุรักษ์ค้าน ทำจดหมายถึงกรมเจ้าท่าถามความคืบหน้า

เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2559 กลุ่มรักษ์เชียงของ เครือข่ายอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง-ล้านนา ได้ส่งจดหมายถึงกรมเจ้าท่า เพื่อสอบถามติดตามสถานการณ์โครงการปรับปรุงร่องน้ำเพื่อการเดินเรือพานิชย์ในระยะที่ 2 โดยเนื้อหาของจดหมายระบุว่า สืบเนื่องจากการเข้าร่วมประชุมของนายกรัฐมนตรีในการประชุมผู้นำกรอบความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง ครั้งที่ 1 (Lancang-Mekong Cooperation: LMC) ณ เมืองซานย่า สาธารณรัฐประชาชนจีน โดยภายหลังการประชุมสำนักข่าวซินหัวของจีนรายงานเมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2559 ว่า นายกรัฐมนตรีจีนวางแผนจะยกระดับเส้นทางเดินเรือล้านช้าง-แม่น้ำโขง โดยขั้นตอนที่ 2 ในการขุดลอกจะเริ่มเร็วๆ นี้ ซึ่งจะช่วยให้เรือขนาด 500 ตันสามารถเดินทางในแม่น้ำได้ตลอดทั้งปี และยังระบุว่า การขุดลอกระยะที่ 2 นั้นจะขยายขอบเขตเข้าไปยังประเทศลาว

จดหมายระบุต่อไปว่า โครงการระเบิดแก่งแม่น้ำโขง หรือโครงการปรับปรุงร่องน้ำเพื่อการเดินเรือพาณิชย์ ตามที่รัฐบาล 4 ประเทศลุ่มน้ำโขงตอนบน ได้แก่ จีน พม่า ลาว และไทย ร่วมกันลงนามในข้อตกลงว่าด้วยการเดินเรือพาณิชย์ในแม่น้ำล้านช้าง-แม่โขง ที่ท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2543 โดยโครงการดังกล่าวได้มีการดำเนินการในระยะแรก และมีการระเบิดแก่งในเขตประเทศพม่า-จีนและลาวไปแล้วกว่า 10 แห่ง และได้มีการหยุดโครงการดังกล่าวไปเมื่อปี 2547 เนื่องจากประชาชนท้องถิ่นได้คัดค้านโครงการและประกอบกับปัญหาเขตแดนระหว่างไทย-ลาว

“เมื่อเกิดกระแสข่าวดังกล่าวและการปรากฏของเรือจีนจำนวน 3 ลำ ซึ่งคาดว่าจะเป็นเรือสำรวจ ได้ล่องเรือและหยุดพักในเขตอำเภอเชียงของเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน 2559 ที่ผ่านมา ซึ่งปัจจุบันเรือดังกล่าวได้ล่องสำรวจเข้าไปแม่น้ำโขง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวแล้ว พวกเราในฐานะประชาชนและกลุ่มองค์กรสิ่งแวดล้อมท้องถิ่น อยู่ติดกับแม่น้ำโขงระหว่างชายแดนไทย-ลาว จึงมีความกังวลใจอย่างยิ่งว่า กระบวนการสำรวจและการเริ่มโครงการปรับปรุงร่องน้ำฯ ระยะที่ 2 ดังกล่าว จะส่งผลกระทบให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศลุ่มแม่น้ำโขง ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและเศรษฐกิจของชาวบ้านที่พึ่งพิงแม่น้ำโขงอย่างหนัก

ดังนั้น พวกเราจึงขอรับทราบความคืบหน้าและขอให้จัดส่งเอกสารที่เกี่ยวข้องกับโครงการปรับปรุงร่องน้ำเพื่อการเดินเรือพานิชย์ระยะที่ 2 ดังกล่าว เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่สามารถที่จะติดตามข้อมูลข่าวสารและสถานการณ์การพัฒนาบนแม่น้ำโขงที่อาจจะเกิดผลกระทบต่อประชาชนในเขตอำเภอเชียงแสน อำเภอเชียงของ อำเภอเวียงแก่น จังหวัดเชียงราย ต่อไป” ในหนังสือระบุ

นายจีรศักดิ์ อินทะยศ ผู้ประสานงานกลุ่มรักษ์เชียงของ กล่าวว่า จากการสอบถามชาวบ้านในพื้นที่ทราบว่ามีแผนที่จะสำรวจและเตรียมระเบิดแก่งในลาวช่วงฤดูแล้งที่จะถึงนี้ คือแก่งแพว บ้านห้วยคูณ แขวงอุดมไซย และช่วงหลายที่ผ่านมาพบว่ามีเรือสำรวจสัญชาติจีนเข้ามาทำการสำรวจอยู่ตลอด

“หากจีนมาเปิดเส้นทางลงไปถึงหลวงพระบาง คงต้องมีการกดดันให้ทางการไทยยอมเปิดเส้นทางที่พรมแดนไทย-ลาว โดยเฉพาะบริเวณแก่งคอนผีหลง และแก่งไก่ เพราะเป็นเหมือนคอขวด หากผ่านช่องนี้ไปไม่ได้ก็ไม่สามารถลงไปถึงหลวงพระบางแน่ๆ ที่น่าห่วงคือความสูญเสียต่อระบบนิเวศ แหล่งอาศัยของสัตว์น้ำและนกอพยพ ที่สำคัญคือเส้นพรมแดนที่ต้องกระทบแน่นอน” นายจีรศักดิ์ กล่าว