เมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2565 ที่ศาลากลางจังหวัดภูเก็ต นางปรีดา คงแป้น กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ(กสม.) พร้อมคณะ ได้เข้าประชุมร่วมกับนายอำเภอ รองผู้ว่าราชการจังหวัด และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อระดมหาแนวทางการแก้ปัญหาการเข้าถึงสาธารณูปโภคของประชาชน 19 ชุมชนในจังหวัดภูเก็ต โดยนางปรีดา กล่าวว่า เมื่อตุลาคม 2564 กสม. ได้รับการร้องเรียนจากเครือข่ายสิทธิ-ชุมชนพัฒนาภูเก็ต เกี่ยวกับปัญหาการเข้าถึงสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต 19 ชุมชนและได้รับการร้องเรียนจากผู้ร้องในพื้นที่จังหวัดภูเก็ตเพิ่มเติมอีก 2 คำร้องในเวลาต่อมาคือ ชุมชนหลังเวทีกลางสะพานหินกล่าวอ้างว่าหน่วยงานของรัฐมีคำสั่งให้ราษฎรรื้อถอนที่พักอาศัยทำให้ได้รับความเดือดร้อน และชุมชนต้นโดพัฒนา กล่าวอ้างว่าราษฎรซึ่งอยู่ระหว่างการพิจารณาจัดสรรที่ดินเพื่อการอยู่อาศัยตามนโยบายรัฐบาล ถูกเอกชนขับไล่ให้ออกจากพื้นที่
นางปรีดากล่าวว่าการร้องเรียนทั้ง 3 คำร้อง เป็นเรื่องของสิทธิในที่อยู่อาศัยและสิทธิในการเข้าถึงสาธารณูปโภคของรัฐ ซึ่งโดยหลักแล้ว รัฐธรรมนูญได้กำหนดให้เป็นหน้าที่ของรัฐต้องจัดหรือดำเนินการให้มีสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของประชาชนอย่างทั่วถึงตามหลักการพัฒนาอย่างยั่งยืน ในขณะที่ ตามหลักการสิทธิมนุษยชน สิทธิดังดังกล่าวได้รับการรับรองตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม (ICESCR) ซึ่งประเทศไทยในฐานะรัฐภาคีตามสนธิสัญญามีหน้าที่สำคัญ คือ ทำให้สิทธิดังกล่าวเกิดขึ้นจริง
“ที่ผ่าน กสม. และพนักงานเจ้าหน้าที่ ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบชุมชนและรับฟังข้อเท็จจริงจากประชาชนเมื่อวันที่ 22– 24 พฤศจิกายน 2564 พบว่า ปัญหาดังกล่าวมิใช่เรื่องสาธารณูปโภคอย่างเดียว แต่เกี่ยวกับการอยู่อาศัยในที่ดินของรัฐด้วยหลังจากนั้น กสม. ได้ขอทราบข้อเท็จจริงไปยังหน่วยงานทั้งในส่วนกลางและระดับพื้นที่” นางปรีดา กล่าว
นางปรีดากล่าวว่าต้องขอขอบคุณผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต เนื่องจากหลังจากที่จังหวัดได้รับหนังสือจาก กสม. ได้มอบหมายให้หน่วยงานในพื้นที่ 9 แห่ง ตรวจสอบและรวบรวมข้อมูล โดยให้สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด ในฐานทั้งนี้ จากการติดตามความคืบหน้าในการลงพื้นที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่ เมื่อ 2 วันก่อนหน้าการจัดประชุมนี้พบว่า ปัญหาในหลายชุมชนได้รับการดูแลจากหน่วยงาน มีทั้งที่ได้รับการแก้ไขปัญหาแล้วและบางส่วนอยู่ระหว่างการดำเนินการ ซึ่งเกี่ยวโยงกับปัญหาที่ดินของรัฐ
ทั้งนี้ในการประชุมในวันนี้ มุ่งเน้นอธิบายถึงสภาพปัญหาในภาพรวมและแนวทางการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ ใน 3 ประเด็น คือ ประเด็นที่ดินและที่อยู่อาศัย (ที่ดินในความดูแลของรัฐ) ประเด็นสาธารณูปโภค และข้อเสนอแนะเพื่อการแก้ไขปัญหา โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จะร่วมกันหาทางออกในการแก้ไขปัญหาให้ประชาชนในจังหวัดภูเก็ตสามารถเข้าถึงสาธารณูปโภค ซึ่งถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานโดยเร็ว
