เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ได้รับเรื่องร้องเรียนข้อกังวลของชาวบ้านกรณีผลกระทบข้ามพรมแดน หากมีการาสร้างเขื่อนปากแบงกั้นแม่น้ำโขงในประเทศลาว ซึ่งใกล้พรมแดนไทยด้าน อ.เวียงแก่น จ.เชียงราย เพียง 97 กิโลเมตร ทั้งนี้สืบเนื่องจากกลุ่มรักษ์เชียงของ ได้ส่งหนังสือร้องเรียนต่อสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน เพื่อขอให้ตรวจสอบกรณีผลกระทบข้ามพรมแดนและผลกระทบต่อเส้นเขตแดนระหว่างไทย-ลาว ที่จะเกิดขึ้นจากการสร้างเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำปากแบง
ทั้งนี้วันที่ 22 มีนาคม 2566 สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ได้ส่งหนังสือชี้แจงมายังกลุ่มรักษ์เชียงของ โดยเนื้อหาหนังสือระบุว่า ตามที่กลุ่มรักษ์เชียงของได้ร้องเรียนต่อผู้ตรวจการแผ่นดิน กรณีคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ(กพช.) มีมติเห็นชอบหลักการร่างสัญญาซื้อชายไฟฟ้า(PPA) จากโครงการไฟฟ้าพลังน้ำเขื่อนปากแบง และมีแผนจะขายไฟฟ้าเกือบทั้งหมดให้แก่การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย(กฟผ.)โดยไม่มีการศึกษาผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงเขตแดนตามธรรมชาติในแม่น้ำโขงระหว่างประเทศไทยและสปป.ลาว ซึ่งอาจะส่งผลกระทบต่อความเสื่อมโทรมของทรัพยากรประมง รวมถึงอาจก่อให้เกิดสภาวะน้ำเท้อ(Back Water Effect) ซึ่งจะส่งผลให้เกดน้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดเชียงราย อันเป็นการสร้างความเสียหายให้กับประชาชนนั้น
ผู้ตรวจการแผ่นดินได้รับเรื่องร้องเรียนของกลุ่มรักษ์เชียงของไว้พิจารณาแล้ว ขณะนี้อยู่ระหว่างการแสวงหาข้อเท็จจริงจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยมีหนังสือขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องชี้แจงข้อเท็จจริงหรือให้ความเห็นเกี่ยวกับเรื่องร้องเรียนพร้อมให้จัดส่งเอกสารที่เกี่ยวข้อง และกรณีมีความจำเป็น ผู้ตรวจการแผ่นดินจะแสวงหาข้อเท็จจริงในพื้นที่ประกอบการพิจารณา ซึ่งจะได้ดำเนินการโดยเร็ว
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ขณะเดียวกัน เครือข่ายประชาชนไทย 8 จังหวัดลุ่มน้ำโขง ได้รับหนังสือชี้แจงจากสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงานว่า กรณีโครงการเขื่อนปากแบง ร่างสัญญาซื้อขายไฟฟ้าอยู่ระหว่างการรอลงนาม และอยู่ระหว่างการจัดทำรายงานการศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดน โดยบริษัท Team Consulting Engineering and Public Management จำกัด
โครงการเขื่อนปากแบง ผู้พัฒนาโครงการ คือ บริษัท Pak Beng Power Company Limited (PBPC) เป็นบริษัทจดทะเบียนในสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว) โดยมีผู้ถือหุ้น ได้แก่ บริษัท China Datang Overseas Investment Company Limited สัดส่วนร้อยละ 51 และบริษัทกัลฟ์ Gulf Energy Development Public Company Limited สัดส่วนร้อยละ 49 โครงการเขื่อนจะสร้างกั้นแม่น้ำโขง ในเขตเมืองปากแบง แขวงอุดมไซ สปป. ลาว อยู่ห่างจากชายแดนไทย ด้านแก่งผาได อ.เวียงแก่น จ.เชียงราย ประมาณ 97 กิโลเมตร มีกำลังผลิตติดตั้ง 912 เมกะวัตต์ อัตราค่าไฟฟ้าเฉลี่ย 2.917 บาทต่อกิโลวัตต์-ชั่วโมง ขณะนี้ยังอยู่ในระหว่างรอการลงนาม
