เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2566 ซึ่งเป็นวันสุดท้ายที่สำนักงานประกันสังคม(สปส.) เปิดให้ผู้ประกันตนที่มีสิทธิในการเลือกตั้งคณะกรรมการ(บอร์ด)ประกันสังคมมาลงทะเบียน ปรากฏว่าตลอดระยะเวลา 31 วันนับตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2566 มาจนถึงวันนี้ซึ่งเป็นวันสุดท้าย มีผู้ประกันตนมาลงทะเบียน 3.5 แสนคน จากจำนวนผู้ประกันตนที่มีสิทธิทั้งกว่า 14 ล้านคน ขณะที่ผู้ลงสมัครรับเลือกตั้งบอร์ดประกันสังคมในส่วนของลูกจ้างมี 140 คน และผู้รับเลือกตั้งในส่วนของนายจ้างมีกว่า 50 คน ทั้งนี้ผู้บริหาร สปส.เตรียมที่จะประกาศยืดเวลาการลงทะเบียนและการลงเปิดรับสมัครออกไปอีก 10 วัน

รายงานข่าวแจ้งว่า การที่มีผู้ประกันตนมาลงทะเบียนน้อย ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง เนื่องจากการเลือกตั้งครั้งนี้เป็นการเลือกตั้งครั้งแรกที่ให้ผู้ประกันตนมีสิทธิลงคะแนนโดยตรง ถือว่าเป็นการเลือกตั้งใหญ่ที่เป็นรองแค่เพียงการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร(ส.ส.)เท่านั้น แต่กลับมีการประชาสัมพันธ์น้อยมาก ทำให้ผู้ประกันตนที่มีสิทธิเลือกตั้งมาลงทะเบียนน้อยมากและส่วนใหญ่ยังไม่ทราบว่าจะมีการเลือกตั้งบอร์ดประกันสังคม และหากลงคะแนนแล้วจะมีความสำคัญอย่างไร

นายสุเทพ อู่อ้น ส.ส.พรรคก้าวไกล และอดีตประธานคณะกรรมาธิการ(กมธ.)การแรงงาน สภาผู้แทนฯ กล่าวว่า เมื่อสัปดาห์ก่อน กมธ.ได้มีการหารือถึงเรื่องการเลือกตั้งบอร์ดประกันสังคม และเห็นว่ามีผู้ประกันตนลงทะเบียนน้อยมากจึงเสนอให้มีการขยายเวลาการลงทะเบียนออกไปอีก หากมีผู้มาใช้สิทธิน้อยอาจส่งผลต่อความโปร่งใสในการเลือกตั้งครั้งนี้ได้ เนื่องจากอาจมีการขนผู้ประกันตนมาใช้สิทธิ อย่างไรก็ตามภาพรวมควรเลือกบุคคลที่มีความรู้และเข้าใจปัญหาความเดือดร้อนของผู้ประกันตน โดยที่ผ่านมามีความเข้าใจระดับหนึ่งแต่อยู่ในระดับแกนนำของสหภาพแรงงาน แต่ครั้งนี้เป็นดุลพินิจของผู้ประกันตน ดังนั้นจึงควรมีการรณรงค์ให้ผู้ประกันตนมาใช้สิทธิให้มากที่สุด โดยวิธีที่ดีที่สุดคือให้ข้าราชการประกันสังคมในทุกพื้นที่ทำงานเชิงรุกโดยเฉพาะเมืองอุตสาหกรรม ถ้าส่งตัวแทนประกันสังคมลงทะเบียนร่วมกับยสถานประกอบการก็จะไปได้เร็ว นอกจากนี้ยังควรเปิดโอกาสให้เหล่าจิตอาสาเข้ามาช่วยงานด้วย

นายสุเทพ กล่าวว่ากติกาในการเลือกตั้งครั้งนี้คือผู้ประกันตนต้องไม่ขาดส่งเงินสมทบเกิน 3 เดือน สปส.โดยผู้ประกันตนตามมาตรา 33  มาตรา 39 และมาตรา 40 สามารถมาลงทะเบียนเพื่อลงคะแนนได้ แต่เป็นที่น่าสังเกตคือผู้ประกันตนในมาตรา 40 ที่มีอยู่ 10 ล้าน ปัจจุบันเหลืออยู่ประมาณ 3 ล้านคน โดยอีก 7 ล้านตคนขาดส่งเงินสมทบ

“ตอนนี้รัฐบาลเป็นหนี้ สปส.อยู่ 6 หมื่นล้านบาท เพราะเขาไม่ให้ความสำคัญกับประกันสังคม การขาดส่งครั้งใหญ่เกิดขึ้นในช่วงที่พรรคประชาธิปัตย์เป็นรัฐบาล ทำให้เป็นดินพอกหางหมูมายาวนาน พอ คสช.เข้ามาก็พยายามส่งในกรอบของตัวเอง แต่หนี้สินที่ค้างอยู่ไม่ได้รับการส่ง ทั้งๆ ที่หากได้หนี้ก้อนนี้คืนมาจะเป็นประโยชน์ให้เงินกองทุนประกันสังคม สามารถนำเงินไปลงทุนให้งอกเงยขึ้นมาได้อีกมาก” นายสุเทพ กล่าว

ขณะที่ ดร.แล ดิลกวิทยรัตน์  นักวิชาการด้านแรงงาน กล่าวว่าโดยหลักการควรมีตัวแทนผู้ประกันตนที่ครอบคลุมผู้ใช้แรงงานทุกกลุ่ม จริงๆ แล้วเรื่องการเลือกตั้งบอร์ดประกันสังคมครั้งนี้ หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานความไวต่อความรู้สึกก็ควรที่มีการเตรียมการประชาสัมพันธ์ให้กว้างขวาง แต่ผลจากการลงทะเบียนของผู้ประกันตนครั้งนี้ ทำให้เห็นว่ามีการประชาสัมพันธ์เรื่องการเลือกตั้งอ่อนมาก และผู้ใช้แรงงานที่ไม่มีองค์กรจัดตั้งรู้เรื่องการเลือกตั้งน้อยมาก ทำให้คาดการณ์ได้ว่า ผลการเลือกตั้งที่ออกมาก็จะกระจุกตัวอยู่ในกลุ่มผู้นำแรงงานหน้าเดิมๆ ที่มีการจัดตั้ง อย่างไรก็ตามก็ยังถือว่าดีกว่าไม่มีการเลือกตั้ง อย่างน้อยเป็นการเริ่มต้นซึ่งในอนาคตหากมีการเลือกตั้งไปอีก 2-3 ครั้งก็อาจพัฒนาดีขึ้น  

ผู้สื่อข่าวถามว่า การเลือกตั้งครั้งนี้จะทำให้มีบอร์ดที่มีประสิทธิภาพหรือไม่ ดร.แล กล่าวว่าเป็นเรื่องที่พูดยากที่จะบอกว่าผู้ที่ชนะการเลือกตั้งได้เป็นตัวแทนอย่างแท้จริงเพราะหากมีการใช้สิทธิน้อย ดังนั้นการเลือกตั้งในครั้งแรกๆอาจจะหวังให้ได้ผู้แทนตามอุดมการณ์ได้ยาก และยังไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงมากนัก แต่ก็เริ่มมีการตื่นตัว อย่างน้อยก็ทำให้ผู้ประกันตนที่ไม่เคยมีปากมีเสียงมากขึ้น และคนที่เคยผูกขาดก็เริ่มรู้ตัวว่าทุกอย่างไม่เหมือนเดิมเพราะมีคู่แข่ง

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในวันที่ 1 พฤศจิกายน นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน จะแถลงข่าวเรื่องการจัดการเลือกตั้งบอร์ดประกันสังคม หลังจากที่มีการวิพากษ์วิจารณ์ที่มีผู้ประกันตนมาลงทะเบียนใช้สิทธิน้อย