เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2567 ณ องค์การบริหารส่วนตำบลกุดผึ้ง อ.สุวรรณคูหา จ.หนองบัวลำภู ตัวแทนกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมลุ่มน้ำโมง ประมาณ 15 คนได้เข้าไปยื่นหนังสือถึงหัวหน้าศูนย์ข่าวไทยพีบีเอส ภาคอีสาน เพื่อขอให้ทบทวนการจัดเวทีสาธารณะโครงการผันน้ำโขงเลยชีมูล ที่มีหัวข้อสร้างความสับสนต่อประชาชนในพื้นที่
ทั้งนี้ศูนย์ข่าวไทยพีบีเอส ภาคอีสาน จัดเวทีสาธารณะในหัวข้อ “โครงการบริหารจัดการน้ำเพื่อคนอีสาน ผันน้ำโขง เลย ชี มูล ด้วยแรงโน้มถ่วง” กรณี : การเวนคืนที่ดินสร้างคลองผันน้ำแบบเปิด พื้นที่ อ.สุวรรณคูหา จ.หนองบัวลำภู โดยในมีหัวข้อหนึ่งว่า “เวนคืน ชดเชย เยียวยาอย่างเป็นธรรม กรณี : เวนคืนที่ดินสร้างคลองผันน้ำโขงฯ”
โดยช่วงก่อนการเริ่มเวที กลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมลุ่มน้ำโมง ได้อ่านแถลงการณ์ มีสาระสำคัญว่าตามที่ไทยพีบีเอส จัดเวทีนี้ จากกำหนดการทางกลุ่มได้อ่านและศึกษาดูแล้ว ทำให้เข้าใจว่าประชาชนในพื้นที่ยอมรับให้มีโครงการผันน้ำเกิดขึ้น แต่ขอให้มีการเวนคืนที่ดินอย่างเป็นธรรม ซึ่งในข้อเท็จจริงแล้วชาวบ้านในพื้นที่ยังต่อสู้และคัดค้านโครงการนี้จนถึงปัจจุบัน และยังไม่มีแนวทางที่จะพูดคุยเรื่องค่าชดเชยแต่อย่างใด
แถลงการณ์ระบุข้อเสนอของชาวบ้านว่า 1. ให้แสวงหาข้อมูลที่ขาดหายไป เช่น ข้อมูลผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม ทางโบราณคดี การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน และความคุ้มค่าของโครงการเป็นต้น
2. ควรนำเสนอข่าวเกี่ยวกับโครงการผันน้ำโขง เลย ชี มูล ที่ทำให้เห็นทางเลือกของการพัฒนา และความจำเป็นหรือไม่ของโครงการผันน้ำ เพื่อให้สังคมได้เกิดการถกเถียง 3. ควรศึกษาและนำเสนอว่าสภาพพื้นที่จะเปลี่ยนไปอย่างไรหากมีโครงการเกิดขึ้น พื้นที่ที่จะได้รับผลประโยชน์จากโครงการอยู่ตรงไหน ระบุข้อมูลเป็นรายบุคคลพื้นที่ และผู้ที่รับผลกระทบจะอพยพอย่างไร วิถีชีวิตจะเปลี่ยนไปอย่างไร และโครงการจะเปลี่ยนทิศทางการไหลของน้ำหลังจากมีคลองน้ำขว้างกั้นแล้วจะเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง
“ในฐานะเป็นสื่อมวลชน ผู้เป็นศูนย์กลางการกระจายข่าวในภาคอีสาน ที่ผ่านมาไทยพีบีเอสเองก็ได้มีการนำเสนอข่าวเกี่ยวกับปัญหาภาวะโลกร้อน โลกเดือด มากมาย อย่างในกรณีนี้ ไทยพีบีเอส ทำไมไม่นำเสนอหัวข้อที่ยึดโยงเรื่องปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นศูนย์กลาง และอธิบายผลกระทบที่เกิดขึ้น” แถลงการณ์ระบุ
นายกนกพล ชานิตย์ กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลุ่มน้ำโมง อ.สุวรรณคูหา กล่าวว่าหัวข้อเวทีครั้งนี้ ไม่ได้มาจากความคิดเห็นและความต้องการของชาวบ้านผู้ได้รับผลกระทบ ยืนยันว่าไม่ต้องการโครงการผันน้ำโขง เลย ชี มูล ผ่านในที่ทำกินของพวกเรา พวกเราเป็นฝ่ายเสียหาย เราไม่ต้องการให้โครงการนี้เกิด แต่ที่เขามาจัดเวทีในหัวข้อเรื่องค่าชดเชย เหมือนกับเขาจะมาตกลงราคาให้ยุติธรรม ซึ่งมันไม่ตรงจุดประสงค์ เราตั้งใจคัดค้านโครงการนี้มาตั้งแต่เริ่มต้น
นางสุกัญญา ชินแสง กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลุ่มน้ำโมง กล่าวว่า “เรามาเพื่อแสดงจุดยืน ว่าไม่เอาโครงการนี้ ถ้าไทยพีบีเอสจะมาพูดเรื่องชดเชยเราไม่เห็นด้วย เรามาเพื่อให้เขาเปลี่ยนหัวข้อ พวกเราชาวบ้านไม่คุยเรื่องค่าชดเชย ไม่ต่อรองเรื่องนี้ ชาวบ้านมีเพียงประเด็นเดียวคือ ไม่เอาโครงการผันน้ำโขง เลย ชี มูล ถ้ายังจะจัดแบบนี้อีกในหัวข้อแบบนี้อีก ต่อไปเราจะไม่เข้าร่วมเลย”
ผู้สื่อข่าวรายงานว่าบรรยากาศภายในงาน มีกลุ่มชาวบ้านที่มาคัดค้านโครงการชูป้ายแสดงความคิดเห็น หลังจากนั้นชาวบ้านได้เดินทางกลับโดยไม่เข้าร่วมประชุมแต่อย่างใด