เมื่อวันที่ 13 มกราคม 2568 สำนักข่าว Irrawaddy รายงานว่า นายโก่เมียวมิ้นอู นักโทษทางการเมืองซึ่งถูกตัดสินโทษเป็นเวลา 11 ปี ในเรือนจำไดก์อู เขตพะโค ประเทศพม่าได้เสียชีวิตลงเมื่อวันศุกร์ (10 มกราคม 2568) เนื่องจากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม หลังจากป่วยจากโรคนิ่วในกระเพาะปัสวะ ซึ่งเป็นข้อมูลที่ทางเครือข่ายนักโทษการเมืองพม่า (Political Prisoners Network-Myanmar – PPNM) ได้ออกมารายงาน
ทั้งนี้นักโทษการเมืองรายนี้ถูกจับตัวเมื่อปี 2565 และถูกคุมขังที่เรือนจำอินเส่ง ในย่างกุ้ง ก่อนที่จะถูกส่งมาคุมขังยังเรือนจำไดก์อู เขตพะโคเมื่อเดือนพฤษภาคมของปีที่แล้ว ตามข้อมูลของ PPNM ระบุว่า มีนักโทษทางการเมืองที่ต้องเสียชีวิตในเรือนจำแล้ว 22 ราย
ขณะที่สำนักข่าว Mizzima รายงานว่ากองทัพพม่าได้ลดโทษให้นาง ‘ฉิ่นเดวี’ ผู้ผลิตสารคดีหญิงวัย 50 ปี จากโทษตลอดชีวิตเหลือ 15 ปี เนื่องในวันครบรอบ 77 ปี วันประกาศเอกราชของพม่า โดยฉิ่นเดวี เป็นหนึ่งในนักโทษจากจำนวนทั้งหมด 144 คนจากทั่วประเทศ ที่ถูกทางการพม่าตัดสินจำคุกตลอดชีวิต ได้รับการลดโทษเหลือ 15 ปี โดยครอบครัวของฉิ่นเดวี่ ออกมาเปิดเผยว่า ฉิ่นเดวีได้รับลดโทษเหลือ 15 ปี เช่นเดียวกับเพื่อนนักโทษทางการเมืองอีก 48 คน ที่ถูกคุมขังที่เรือนจำอินเส่ง ในย่างกุ้ง
ฉิ่นเดวี ถูกจับเมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา หลังเดินทางไปรับโดรนเพื่อถ่ายทำหนังสารคดี อย่างไรก็ตาม ทางการพม่าตั้งข้อหาก่อการร้ายให้กับเธอ โดยระหว่างถูกสอบสวนเป็นเวลาสองสัปดาห์ที่สถานีตำรวจ เธอถูกทำร้ายร่างกายจากเจ้าหน้าที่
ฉิ่นเดวี เคยถ่ายทำสารคดีที่เผยแผ่สถานการณ์ที่เกิดขึ้นในพม่า เช่นผลงานสารคดีเกี่ยวกับการประท้วงใหญ่ของพระสงฆ์พม่าเมื่อปี ค.ศ.2007 หรือสารคดีเกี่ยวกับการศึกษาในพม่าเป็นต้น เธอเคยได้รับรางวัลทั้งในเวทีท้องถิ่นและในระดับนานาชาติมาแล้วหลายรางวัล
ทั้งนี้ เมื่อต้นเดือนมกราคม 2568 ที่ผ่านมา กองทัพพม่าได้นิรโทษกรรมนักโทษจำนวน 5,864 คน อย่างไรก็ตาม มีเพียงนักโทษการเมืองสัดส่วนน้อยที่ได้รับการปล่อยตัวในครั้งนี้ โดยมีนักโทษทางการเมืองเพียง 340 คนเท่านั้นที่ได้รับการปล่อยตัว โดยทางนายโก่ไตอู จากเครือข่าย PPNM เผยว่า การนิรโทษกรรมครั้งนี้ ก็เพื่อหลอกลวงประชาชนในประเทศและประชาคมโลก และหวังประโยชน์ทางการเมือง สอดคล้องกับข้อมูลของสมาคมช่วยเหลือนักโทษทางการเมืองพม่า (The Assistance Association for Political Prisoners) ที่ออกมายืนยันว่า นักโทษทางการเมืองพม่าอีกจำนวน 21,452 คน ยังคงถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำ รวมทั้งดอว์อองซาน ซูจี ด้วย
ขณะที่อดีตนักโทษการเมือง 26 คน ได้ออกแถลงการณ์ร่วมโดยประณามกองทัพพม่าที่แสวงหาผลประโยชน์จากนักโทษและครอบครัวของพวกเขาเพื่อผลประโยชน์ทางการเมือง เช่นเดียวกับเมื่อปีที่แล้ว ถึงแม้กองทัพพม่าจะปล่อยตัวนักโทษมากกว่า 9,000 คน แต่พบว่า มีเพียงนักโทษทางการเมือง 100 คนเท่านั้นที่ได้รับอิสรภาพ
ด้านสำนักงานเพื่อการประสานงานด้านมนุษยธรรมแห่งสหประชาชาติรายงานเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า ความไม่สงบและสงครามในพม่า ทำให้ประชาชนในประเทศกว่า 3 ล้านคน ต้องอพยพย้ายถิ่นฐาน โดยคิดเป็นตัวเลข 6 เปอร์เซ็นต์จากตัวเลขประชากรของพม่า 57 ล้านคน ซึ่ง 1ใน 3 ส่วนของผู้ที่ต้องพลัดถิ่นเหล่านี้เป็นเด็ก และคาดว่า การช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมจะเลวร้ายลงมากยิ่งขึ้นด้วย