สำนักข่าว Ngao Leng Mun Mai รายงานเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2568 ว่า กองทัพรัฐฉานเหนือ SSPP/SSA (Shan State Progress Party/ Shan State Army)ได้บังคับเกณฑ์ทหารใหม่ในหลายพื้นที่ทางใต้ของรัฐฉาน เช่น เมืองเกซี เมืองกึ๋ง เมืองหนอง เมืองลายค่า รวมทั้งพื้นที่ภาคเหนือของรัฐฉาน เช่น ในเมืองไหย เมืองน้ำตู้ และเมืองจ๊อกเม
ชาวเมืองกึ๋งรายหนึ่งเปิดเผยว่า กองทัพ SSPP/SSA ได้เรียกประชุมชาวบ้านที่เป็นผู้ชาย โดยบอกว่า จะเกณฑ์ทหารใหม่ โดยชายในพื้นที่ที่อายุไม่เกิน 50 ปีจะต้องเข้าร่วมเป็นทหาร ทำให้ชาวบ้านบางส่วนตัดสินใจหนีไปยังประเทศไทย เพราะไม่อยากเป็นทหาร
ขณะที่ในเมืองเกซี มีการบังคับเกณฑ์ทหารใหม่อย่างหนักโดยเฉพาะในตำบลเมืองหนิม บ้านโค่งและบ้านแขม และเนื่องจากชาวบ้านในพื้นที่ไม่ต้องการเป็นทหาร จึงหลบหนีออกไปอยู่ที่อื่นเป็นจำนวนมาก เหลือเพียงผู้สูงอายุ
ชาวบ้านรายหนึ่งกล่าวว่า ในตำบลเมืองหนิมพบว่า ทหารใหม่ที่ถูกเกณฑ์มาฝึกส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ และกองทัพรัฐฉานเหนือฝึกทหารให้กับชาวบ้านเป็นเวลา 45 วัน ก่อนที่จะปล่อยตัวกลับบ้าน โดยผู้ที่ได้รับการฝึกทหารจะต้องเป็นทหารภายใต้กองทัพรัฐฉานเหนือทั้งหมด
“ระหว่างการฝึก มีเพียงผู้สูงอายุที่ไม่มีเรี่ยวแรงและคนป่วยเท่านั้นที่จะได้รับอนุญาตให้กลับบ้านได้ ขณะที่ในพื้นที่เมืองลายค่า เมืองหนอง SSPP/SSA ได้จับกุมแม้กระทั่งเณรในวัดเพื่อนำตัวไปเป็นทหาร และในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา”ชาวบ้านระบุ
ขณะที่โลกโซเชียลของชาวไทใหญ่ได้มีการแชร์ภาพวิดีโอของหญิงอายุระหว่าง 50 – 60 ปี และเด็กชายอายุ 12 – 15 ปี กำลังฝึกทหาร โดยทราบภายหลังว่า หญิงวัยกลางคนเหล่านี้ถูกนำตัวมาฝึกทหารแทนบุตรหลานที่หลบหนีไป โดยกองทัพรัฐฉานเหนือได้จับกุมไว้เป็นตัวประกัน หากบุตรหลานไม่ยอมกลับมาเป็นทหาร พ่อแม่หรือผู้อาวุโสในบ้านต้องมาเป็นทหารแทน โดยเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นที่เมืองเหย็น ทางเหนือรัฐฉาน โดยเหตุการณ์ครั้งนี้กำลังสร้างความโกรธแค้นและเบื่อหน่ายที่ชาวไทใหญ่มีต่อกองทัพรัฐฉานเหนือ และมีเสียงวิพากษ์วิจารณ์สนั่นโลกโซเชียล
ทั้งนี้การบังคับเกณฑ์ทหารใหม่อย่างหนักในหลายพื้นที่ของรัฐฉาน ทำให้ประชาชนหนีออกจากพื้นที่และไร่นาถูกทิ้งร้างเพราะไม่มีคนทำงาน
ขณะที่สำนักข่าว RFA รายงานว่า ตัวแทนของกองทัพพม่าเตรียมหารือกับกองทัพโกก้าง MNDAA (Myanmar National Democratic Alliance Army)อีกรอบที่เมืองคุนหมิง โดยนักวิเคราะห์การเมืองเชื่อว่า การหารือในรอบนี้ จะเน้นไปในเรื่องการค้าขายตรงชายแดน เพื่อให้ทั้งสองฝ่ายสามารถพูดคุยเจรจากันต่อไปได้ โดยมีการคาดเดากันว่า ทั้งสองฝ่ายได้เริ่มหารือกันตั้งแต่เมื่อวันที่ 16 มกราคม 2568 ขณะที่การหารือกันรอบที่แล้ว เมื่อวันที่ 15 ธันวาคมของปีที่แล้วไม่คืบหน้า เนื่องจากกองทัพโกก้าง MNDAA ไม่เห็นด้วยที่จะถอนกำลังพลออกจากเมืองล่าเสี้ยว