เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2568 กลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายตำบลเชียงเพ็งกว่า 40 คน ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมสืบชะตาลำน้ำเซบาย ครั้งที่ 9 ณ บริเวณสถานีสูบน้ำเพื่อการเกษตรริมลำน้ำเซบาย บ้านเชียงเพ็ง ตำบลเชียงเพ็ง อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร โดยมีพิธีกรรมทางศาสนาพราหมณ์ ซึ่งมีนางรำถวายกระทง ตลอดจนการอ่านคำประกาศยืนหยัดปกป้องลำน้ำเซบาย
น.ส.นวพร เนินทราย กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบาย กล่าวว่า ลำน้ำเซบาย เป็นสาขาของแม่น้ำมูลในพื้นที่ภาคอีสาน มีความยาวตลอด 223 กิโลเมตร ตลอดสองฝั่งชาวบ้านต่างมีวิถีความผูกพันจากการได้อาศัยหาอยู่หากิน “ลำเซบาย” จึงเป็นสายน้ำที่เปรียบเสมือนเส้นเลือดหลักของชุมชนที่ไหลผ่านในหลายจังหวัด ทั้ง มุกดาหาร ยโสธร อำนาจเจริญ และอุบลราชธานี รวมทั้งบ้านเชียงเพ็ง อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร
น.ส.นวพรกล่าวว่า การจัดกิจกรรมสิบชะตาลำน้ำเซบายครั้งที่ 9 เพื่อต่ออายุและความเป็นสิริมงคลจะได้เกิดขึ้นกับลำน้ำรวมทั้งผู้คนในชุมชนไปด้วย การสืบชะตาให้แก่ลำน้ำจึงเป็นการแสดงความศรัทธา ความเคารพและเหนือสิ่งอื่นใดคือการร่วมกันแสดงออกถึงความห่วงใยต่อลำน้ำ และเป็นการขอขมาต่อลำน้ำ
“พวกเราได้ยืนหยัดคัดค้านโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล ที่ตั้งในพื้นที่ตำบลน้ำปลีก อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ เพื่อปกป้องฐานทรัพยากร ปกป้องวิถีชีวิต ปกป้องสิทธิชุมชน ตลอดจนการดูแลรักษาลำน้ำเซบายที่เป็นเส้นเลือดหลักเพื่อให้ชาวบ้านได้ใช้น้ำที่สะอาด ถึงแม้ว่าปัจจุบันโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีมวลได้ดำเนินกิจการมาเป็นปีที่ 7 แล้ว ชุมชนรับรู้ได้ถึงมลพิษ ทั้งเสียงดัง กลิ่นรุนแรง และปัญหาการจารจรรวมถึงฝุ่น รบกวนวิถีชีวิตปกติสุขของชาวบ้านในพื้นที่”นางนวพร กล่าว
นางมันธนารัตน์ รุ่งเรือง กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายตำบลเชียงเพ็ง กล่าวว่า ในปัจจุบันสถานการณ์น้ำในลำน้ำเซบายลดลงมาก ชาวบ้านเชียงเพ็งต้องการใช้น้ำเพื่อการเกษตรและการประปา ปัญหาก็คือเวลาชาวบ้านจะใช้น้ำก็ต้องวิ่งไปขอน้ำจากชลประทานอำนาจเจริญ กว่าทางฝายยางจะปล่อยน้ำ บางทีพืชการเกษตรที่ใช้น้ำน้อยอย่างเช่น ถั่วลิสง บางแปลงก็ยืนต้นตาย ดังนั้นจึงอยากให้ชลประทานได้ระบายน้ำมาให้ในช่วงนี้ด้วยเพื่อเป็นการได้บรรเทาความเดือดร้อนของพืชผลทางการเกษตรและการใช้น้ำประปาของหมู่บ้าน ตลอดจนเป็นการหล่อเลี้ยงระบบนิเวศลำน้ำเซบายด้วยทั้งนี้ชาวบ้านได้ร่วมกันอ่านคำประกาศซึ่งเป็นข้อเสนอถึงรัฐบาล ว่า 1.ให้รัฐบาลยกเลิกนโยบายการขยายโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล ภาคอีสาน 2.ให้ชาวบ้านในพื้นที่มีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน้ำลำเซบาย
ทั้งนี้ชาวบ้านได้ร่วมกันอ่านคำประกาศซึ่งเป็นข้อเสนอถึงรัฐบาล ว่า 1.ให้รัฐบาลยกเลิกนโยบายการขยายโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล ภาคอีสาน 2.ให้ชาวบ้านในพื้นที่มีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน้ำลำเซบาย
