เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2568 แหล่งข่าวด้านความมั่นคงชายแดนจังหวัดระนอง เปิดเผยถึงกรณีแม่น้ำกระบุรีมีสีขุ่นต่อเนื่องมาตลอด 4-5 ปี เนื่องจากมีการทำเหมืองแร่บริเวณต้นแม่น้ำในประเทศพม่า ทำให้ชาวบ้านที่อยู่ท้ายน้ำในประเทศไทยเดือดร้อนเพราะใช้น้ำไม่ได้ ว่าเหมืองแร่บริเวณต้นแม่น้ำกระบุรีฝั่งประเทศพม่ามีอย่างน้อย 5 แห่ง โดยเป็นเหมืองดีบุก 4 แห่งซึ่งตั้งอยู่บริเวณคลองงาน คลองหูนี คลองน้ำน้อย และคลองเขม่า ส่วนอีก 1 เหมืองเป็นเหมืองทองตั้งอยู่บริเวณคลองห้วยยูง
“ทั้งหมดเคยเป็นเหมืองเก่าที่ชาวบ้านเคยไปขุดแร่ดีบุกเมื่อ 40-50 ปีก่อน แต่มีอยู่แห่งหนึ่งมีทองเยอะ ชาวบ้านเลยไปร่อนทอง แต่เมื่อ 4-5 ปีก่อน ทหารพม่าได้อนุญาตให้พวกจีนเทาเข้าไปทำเหมืองเถื่อน ไม่มีระบบกักเก็บหรือกำจัดสารพิษ กากแร่หรือหางแร่ถูกทิ้งลงลำห้วยต่างๆที่เหมือนตั้งอยู่ และไหลลงแม่น้ำกระบุรี”แหล่งข่าว กล่าว
แหล่งข่าวกล่าวว่า เรื่องนี้มีควมซับซ้อนเพราะมีผู้ได้ผลประโยชน์หลายฝ่ายเพราะแร่ทั้งหมดถูกขนผ่านเมืองระนองก่อนกระจายไปยังลูกค้าแหล่งต่างๆ
“คิดดูว่ารถขนแร่คันใหญ่ๆ ดีบุกที่นี่คิดเป็น 15 % ของประเทศไทยที่ขุดได้ สามารถผ่านหูผ่านตาฉลุยมานานหลายปีได้อย่างไร”แหล่งข่าว กล่าว
ด้านนายณรงค์ชัย สกุลอ่อน นายอำเภอกระบุรี จ.ระนอง ให้สัมภาษณ์ว่าได้รับการร้องเรียนจากชาวบ้านที่เดือดร้อนจากแม่น้ำกระบุรีใช้การไม่ได้โดยส่งไปยังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและส่งต่อมายังสำนักงานอำเภอ ซึ่งทางอำเภอก็จะส่งเรื่องไปยังหน่วยงานต่างๆในระดับจังหวัดได้พูดคุยหาแนวทางแก้ไข และนำเสนอปัญหานี้ในหลายๆการประชุมซึ่งเป็นปัญหาระหว่างประเทศ
“เราใช้กลไกในระดับท้องถิ่นการรวบรวมข้อมูลส่งผู้บังคับบัญชาด้านบนต่อไป ในส่วนของคณะกรรมการชายแดนท้องถิ่นไทย (TBC) ก็ให้เขาแจ้งฝั่งประเทศเพื่อนบ้านขอความร่วมมือ ในท้องที่เราก็ประสานกับกรมควบคุมมลพิษให้มาตรวจสภาพน้ำอยู่ตลอด ปัญหาที่เกิดขึ้นเราไม่ได้นิ่งดูดาย เราต้องส่งต่อไปยังหน่วยเหนือ” นายอำเภอกระบุรี กล่าว
นายณรงค์ชัย กล่าวอีกว่า รับทราบความเดือดร้อนของชาวบ้านเป็นอย่างดีและต้องการจะช่วยเหลือบรรเทาให้ชาวบ้านสามารถกลับมาใช้ชีวิตตามปกติโดยคาดหวังว่าจะมีการผลักดันประชุมหลากหลายแนวทางแก้ไขให้สามารถช่วยเหลือชาวบ้านผ่อนเบาบางได้มากที่สุด และใช้ชีวิตได้ตามปกติมากที่สุด
“ผมก็ดูได้แค่ในจุดนี้ ส่วนที่เหลือก็ต้องหวังให้ผู้ที่มีอำนาจมากกว่านี้ ความเดือดร้อนเรารวบรวมข้อมูลได้ เรารู้ว่าชาวบ้านเขาเดือดร้อนอย่างไร ระบบนิเวศน์ น้ำประปา วิสาหกิจชุมชน ตอนนี้ประเด็นหลักๆคือทำอย่างไรให้น้ำกลับมาคืนสู่สภาพเดิมมากที่สุด เราก็พอใจแล้ว” นายณรงค์ชัย กล่าว
นายณรงค์ชัย กล่าวว่าในเบื้องต้นจะใช้มาตรการประสานความสัมพันธ์ร่วมกับการเจรจาทางการทูตโดยกรอบที่จะพูดคุยก็คือต้องทำทุกวิถีทางในการใช้วิธีท้องถิ่นประสานความสัมพันธ์ไปยังเพื่อนบ้านให้ลดและบริหารจัดการน้ำที่ดีขึ้น ใช้เวที TBC โดยส่วนกลางเราจะนำเสนอปัญหาให้กระทรวงการต่างประเทศประสานทางการทูตเพื่อให้มีการพูดคุยกันต่อ
ในขณะที่ น.ส.สุลาวรรณ์ เสวตจันทร์ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหาดจิก ต.ปากจั่น อ.กระบุรี จ.ระนอง ซึ่งอยู่ติดกับแม่น้ำกระบุรี มีนักเรียนประมาณ 208 คน กล่าวว่าเด็กนักเรียนที่โรงเรียนไม่ได้นำน้ำประปามาใช้บริโภค อาจจะมีบ้างที่ใช้ในห้องน้ำเนื่องจากน้ำมีสีขุ่น
“ที่โรงเรียนน้ำที่เด็กใช้เข้าห้องน้ำสีขุ่นเป็นบางช่วง แต่จะถี่กว่าพื้นที่หมู่ 10 ต.ปากจั่น โดยโรงเรียนได้รับการสนับสนุนจากองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ในการจัดหาอุปกรณ์แก้ไขปัญหาน้ำในแม่น้ำขุ่น อยากให้น้ำในแม่น้ำที่จะนำมาใช้มีความใสมากขึ้นและอยากให้น้ำได้ผ่านกระบวนการของหน่วยงานก่อนจะขึ้นมาสู่ระบบ” น.ส.สุลาวรรณ์ กล่าว
เมื่อถามว่าต้นเหตุที่ทำให้แม่น้ำกระบุรีขุ่นเกิดจากอะไร ผู้อำนวยการ รร.บ้านหาดจิก กล่าวว่าได้ยินเขาลือว่ามาจากเหมืองแร่
“เห็นเขาว่ากันว่าเป็นเหมืองแร่ใช่มั้ยคะ เราก็ไม่ได้รู้ถึงจุดนั้น ผอ.ก็เพิ่งมาอยู่ได้ 2 ปีนิดๆ ใน 2 ปีนี้น้ำในแม่น้ำกระบุรีก็มีใสบ้างขุ่นบ้าง บ้านพักอยู่หมู่ที่ 10 ปากจั่น ไม่ค่อยมีภาวะน้ำขุ่นเท่าไร ส่วนเด็กนักเรียนก็ไม่ได้ใช้น้ำดื่มจากประปา เป็นของทหารที่เคยเข้ามาเจาะให้เป็นแท็งค์น่าจะเป็นน้ำบาดาล พอเขาส่งมอบให้เราแล้วใช้การไม่ค่อยได้เราก็ซ่อมแซมไม่ได้รู้ลึกว่าเป็นของหน่วยไหนอย่างไร” น.ส.สุลาวรรณ์ กล่าว
ผู้อำนวยการ รร.บ้านหาดจิก กล่าวอีกว่า ปัญหาเรื่องแม่น้ำกระบุรีสีขุ่นจนไม่สามารถนำน้ำประปามาใช้เป็นความเดือดร้อนที่ถ้าได้รับการแก้ไขโดยด่วนก็จะเป็นเรื่องดี เรื่องซักผ้าครูส่วนใหญ่ก็จ้างซักกัน และแม้ว่าพื้นที่โรงเรียนจะติดกับแม่น้ำกระบุรีแต่ก็ไม่ได้ไปทำกิจกรรมอะไรที่ตรงแม่น้ำเลย
————–
