เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม 2568 ที่วัดท่าตอน ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ คณะสงฆ์อำเภอฝาง-แม่อาย-ไชยปราการ และหน่วยงานภาครัฐ เอกชน ประชาชนและกลุ่มองค์กร ได้ร่วมกันสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่องการแก้ไขปัญหาโคลนพิษแม่น้ำกก โดยพระอาจารย์มหานิคม มหาภินิกขมโน ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดท่าตอน เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคมที่ผ่านมา ผวจ.เชียงใหม่ได้กล่าวขอโทษชาวบ้าน และเร่งให้หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องแก้ปัญหาชาวบ้านในพื้นที่อย่างเร่งด่วน
“ปกติพระจะได้รับเชิญจากชาวบ้าน/ประชาชน วันนี้พระเชิญประชาชนให้มาร่วมกัน บางคนอาจจะมองว่าไม่ใช่กิจของสงฆ์ แต่พระก็ได้รับผลกระทบไม่ต่างกัน ปลา ผลไม้ พืชผลการเกษตร ชาวบ้านได้ของดีมาท่านทั้งหลายกินอะไร ท่านนำมาถวายพระก่อน พระได้รับความเสี่ยงเช่นเดียวกับโยมทุกคนที่อยู่ในริมน้ำกก ถ้ามีการตรวจหาสารพิษในร่างกาย พระก็ควรตรวจด้วย” พระอาจารย์มหานิคม กล่าว
พระมหานิคมฯกล่าวว่า เมื่อลำน้ำกกเป็นพิษ วิถีชีวิตลำน้ำกกก็จะหายไป ทั้งอาชีพหาปลา อาชีพการเกษตร ริมน้ำกกทุกคนต่างเกิดความกังวลใจแหล่งธรรมชาติ กิจกรรมเด็กและเยาวชน พระเณรกับแม่น้ำกก ก็จะหายไป โดยปัญหาใหญ่ที่ต้องแก้ไข 1.ปิดเหมืองแร่ 2.เยียวยาประชาชน 3.ฟื้นฟูแม่น้ำกก
ผศ.ดร.อภิสม อินทรลาวัฒย์ นักวิชาการมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง กล่าวว่า มีความเสี่ยงปานกลางและความเสี่ยงสูงที่ต้องเฝ้าติดตามระวัง ข้อมูลความเสี่ยงที่พบส่วนใหญ่ มีรัศมี1กิโลเมตร จากแม่น้ำกก เมื่อแม่น้ำเปลี่ยนไปชาวบ้านสะท้อนถึงการเก็บข้อมูลของภาครัฐซึ่งมีการมาเก็บและหายไป โดยชุมชนต้องการการสร้างความรู้และการตรวจวัดคุณภาพน้ำอย่างง่าย เพื่อเป็นการสร้างทักษะ ความรู้การตรวจวัดสารปนเปื้อน
นาง จุฑามาศ ราชประสิทธิ์ เจ้าหน้าที่อาวุโสมูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขา (พชภ.) กล่าวว่า ได้ดำเนินการเสาวัดระดับน้ำเตือนภัยน้ำท่วมใน 7 ชุมชนหลักริมแม่น้ำกก โดยเครือข่ายข้อมูลอุทกภัยแม่น้ำกกคือชุมชนแก่งทรายมูล/ร่มไทย บ้านใหม่หมอกจ๋าม บ้านผาใต้ บ้านจะคือ โรงเรียนบ้านผาขวาง บ้านแคววัวดำ และบ้านโป่งนาคำ โดยการทำงานอย่างเข้มข้นร่วมกันกับส่วนอุทกวิทยาที่ 2 เชียงราย และสำนักทรัพยากรน้ำที่ 1 กรมทรัพยากรน้ำในการเข้าพื้นที่วัดระดับน้ำกก (cross section) ระดับน้ำ การติดตั้งเสาซิเมนต์โดยชาวบ้าน/ชุมชนเป็นเจ้าของมีการถ่ายภาพส่งต่อกับในช่วงที่น้ำขึ้นสูงถึงระดับเตือนภัยและวิกฤติ
“ในที่ประชุมเห็นตรงกันว่า ประเด็นสำคัญที่จะต้องรีบดำเนินการ 3 เรื่องคือ 1.การปิดเหมืองที่ต้นน้ำ 2.การเยียวยาประชาชนที่ได้รับผลกระทบ 3. การฟื้นฟูแม่น้ำกก”น.ส.จุฑามาศ กล่าว
นางแสงรวี สุวีรการย์ รองประธานมูลนิธิร่มโพธิ์ กล่าวว่า ได้มีการยื่นหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี ประธานาธิบดีสีจิ้นผิง และผู้นำเมียนมา เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2568 วันหยุดเขื่อนโลก ซึ่งได้รับคำตอบว่าไม่มีนักลงทุนจีนลงทุนในพื้นที่ดังกล่าว
นางสาวสายใจ สุวรรณ ผู้อำนวยการโรงเรียนเพียงหลวง 1 กล่าวว่า จำนวนนักเรียนในโรงเรียนมี 832 คนมีครู 50 คน รู้สึกดีใจและปลื้มใจที่เห็นทุกภาคส่วนเห็นความสำคัญของแม่น้ำกก เมื่อแม่น้ำคงมีปัญหาเราทุกภาคส่วนต่างไม่นิ่งนอนใจอย่างน้อยได้เห็นว่าคนที่ได้รับผลกระทบ ทุกภาคส่วนมาร่วมกันแม้จะไม่สำเร็จในวันนี้ แต่เราต้องนึกถึงลูกหลานและคนอื่นๆในวันข้างหน้า
รองนายกองค์การบริหารส่วนตำบลท่าตอนได้กล่าวถึงชุดเฝ้าระวังท่าเรือจังหวัดท่าตอนเขียนประสานงานหลักด้านการสื่อสารต่างๆของแม่น้ำกกและกล่าวขอบคุณในนามของชาวบ้านท่าตอน ที่ทุกคนได้มาร่วมกันทุกภาคส่วนที่เล็งเห็นถึงความสำคัญและมองเห็นแสงสว่างและแนวทางในการแก้ปัญหาร่วมกันต่อไปพระครูสุจิตตานุรักษ์ (แก้ว ทนฺตจิตฺโต) เจ้าคณะอำเภอฝาง กล่าวปิดงานว่าน้ำเป็นปัจจัยสำคัญในชีวิตเมื่อน้ำเข้าขั้นวิกฤตขึ้นมาเราก็ต้องร่วมด้วยช่วยกันต่อไปในอนาคตอาจมีปัญหาน้ำแล้ง น้ำแห้ง เราจึงร่วมกันปัญหา
พระครูสุจิตตานุรักษ์ (แก้ว ทนฺตจิตฺโต) เจ้าคณะอำเภอฝาง กล่าวปิดงานว่าน้ำเป็นปัจจัยสำคัญในชีวิตเมื่อน้ำเข้าขั้นวิกฤตขึ้นมาเราก็ต้องร่วมด้วยช่วยกันต่อไปในอนาคตอาจมีปัญหาน้ำแล้ง น้ำแห้ง เราจึงร่วมกันปัญหา
